Radonactie 2020: FANC wil met filmpje aandacht vestigen op radonrisico

"Theo is net verhuisd naar zijn droomhuis... maar heeft hij het al getest op radon?"
Zo begint het nieuwe
filmpje dat het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) vandaag lanceert ter gelegenheid van zijn jaarlijkse campagne tegen radon, een radioactief gas dat van nature aanwezig is in de bodem en in gesteenten. De Radonactie wordt georganiseerd in samenwerking met de Waalse provincies, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Duitstalige gemeenschap en heeft tot doel de Belgische bevolking aan te moedigen om het radonniveau in hun huis te meten. Dat kan eenvoudig en goedkoop met behulp van een radondetector. Zo’n toestel kost € 15 en kan worden besteld via de website www.radonactie.be. In 2019 bestelden meer dan 4.500 Belgische gezinnen een detector.

Wat is radon? Radon is een radioactief gas dat van nature in de bodem en in gesteenten voorkomt. Het is kleurloos, geurloos en smaakloos. Het vormt een onzichtbaar maar reëel gevaar. Het gas kan vanuit de kelderverdieping gebouwen binnensijpelen via scheuren in vloeren en muren, via sanitaire voorzieningen, enzovoort. Radon inademen kan gezondheidsproblemen veroorzaken. Na tabak is radon de meest voorkomende oorzaak van longkanker in België. In de openlucht wordt radon snel verdund, maar in gesloten ruimten kan het zich na verloop van tijd beginnen op te stapelen. Omdat we tijdens de koude wintermaanden onze huizen minder vaak ventileren, vergroot het risico op een hogere radonconcentratie in die periode. Nu we vaker van thuis uit werken en dus nog meer tijd in onze huizen doorbrengen, is het dit jaar nog meer dan anders een aandachtspunt.

Radon komt vooral voor in het zuiden van het land. In Vlaanderen doet het probleem zich in mindere mate voor, door de minder rotsachtige bodemsamenstelling.

Radon bij jou thuis?

De enige betrouwbare manier om erachter te komen of je wordt blootgesteld aan radon is het gebruik van een detector. Dat is een klein, plastic kokertje dat je drie maanden lang op de begane grond moet plaatsen, in de drukste ruimte van je huis (bijvoorbeeld de woonkamer). Na die periode stuur je het terug voor analyse.

Wat kan je eraan doen?

Als de radonconcentratie in huis niet al te hoog is, kan een goede ventilatie van de kamers voldoende zijn. Als het referentieniveau* wordt overschreden (meer dan 300Bq/m³), begeleiden de campagnepartners (het FANC, de Waalse provincies en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) de eigenaar bij een saneringsproces. Welke maatregelen er precies moeten worden getroffen, hangt af van het type gebouw en van het gemeten radonniveau. Het kan gaan van het afdichten van de doorgangswegen waarlangs radon het huis binnen kan of het afdichten van de vloerplaat van het gebouw tot het verwijderen van radon uit de ondergrond of uit de kruipkelder. 

In 2019 bestelden meer dan 4.500 Belgische gezinnen een radondetector. In 262 van de geteste huizen, werd het referentieniveau van 300Bq/m³ tijdens de wintermaanden overschreden. Aan die gezinnen werden corrigerende maatregelen aanbevolen. In 88 huizen bedroeg de radonconcentratie meer dan 600 Bq/m³. Het FANC en de provinciale diensten brachten die mensen een bezoek om hen te helpen bij een snelle en efficiënte sanering.

Meten is weten. Daarom hoopt het FANC dat veel Belgische gezinnen de test dit jaar bij hen thuis zullen doen. Aan de hand van de resultaten kan het FANC de risicogebieden namelijk beter in kaart brengen en de bevolking nog beter informeren over het radonrisico in hun streek.

Doe dus zoals Theo en bestel jouw radondetector (€ 15) snel op www.radonactie.be.

Bevoegdheid van het FANC
In België is het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) de bevoegde autoriteit voor radonproblemen in gebouwen. Als onderdeel van zijn missie om de bevolking te beschermen, streeft het FANC ernaar de risico's van blootstelling aan radon in particuliere, openbare en professionele gebouwen zoveel mogelijk te beperken. Het FANC organiseert elk jaar de Radonactie, een bewustmakings-campagne gericht op het informeren van de bevolking over de risico's van radon.
Van 1 oktober tot 31 december 2020 kan de Belgische burger een radondetector bestellen via de website www.radonactie.be voor een totale kostprijs van € 15 (inclusief analyse en eventuele hulp bij de sanering). Om het radongehalte op je werkplek te meten, kan je een kijkje nemen op www.radonatwork.be.

Meer info

 * Uitleg over het referentieniveau: de concentratie radon in de lucht wordt gemeten in Becquerel per kubieke meter (Bq/m³). België volgt een richtlijn van de Europese Unie, die het niveau waarop het raadzaam is om maatregelen te treffen in bestaande constructies vastlegt op 300 Bq/m³. Hoe hoger de gemeten concentratie, hoe belangrijker het is om het probleem aan te pakken. Na sanering of bij een nieuwe constructie ligt het maximale niveau op 100 Bq/m³.