In 2023 stelde het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) geen abnormaal of onverwacht verhoogde radioactiviteitsniveaus in het leefmilieu vast. De radiologische impact van de kerncentrales van Doel en Tihange op mens en milieu was altijd al verwaarloosbaar. Door de definitieve stopzetting van kernreactoren Doel 3 en Tihange 2 in respectievelijk september 2022 en februari 2023 zijn de radiologische effecten nog verder gedaald.
Grote nucleaire installaties in ons land – de kerncentrales van Doel en Tihange, het nucleair onderzoekscentrum SCK CEN, het Nationaal Instituut voor Radio-elementen (IRE), het radioactief afvalverwerkingsbedrijf Belgoprocess en het Joint Research Centre van de Europese Commissie (JRC Geel) – en een aantal universiteiten en universitaire ziekenhuizen mogen beperkte hoeveelheden radioactiviteit in het milieu lozen. Het gaat bijvoorbeeld om lucht uit de ventilatie van nucleaire gebouwen of het water waarmee de vloeren van die gebouwen werden gedweild. Die stoffen worden grondig gezuiverd vooraleer ze in het milieu terechtkomen. De lozingen zijn aan zeer strikte regels onderworpen en worden permanent gecontroleerd door de uitbaters van de nucleaire inrichtingen en door het FANC en zijn technisch filiaal Bel V.
Verschil tussen radioactieve effluenten en radioactief afval
Radioactieve ‘effluenten’ – de stoffen die worden geloosd – zijn geen radioactief afval. Afval kan in geconcentreerde vorm worden opgeslagen en worden bewaard tot de radioactiviteit ervan voldoende is afgenomen en geen risico meer vormt voor mens en milieu. De concentratie van gecontroleerde lozingen daarentegen is zodanig laag dat het quasi onmogelijk is om ze nog verder te verlagen. De effluenten houden ook geen significante gevolgen in voor mens en milieu en dus mogen ze worden vrijgegeven in het leefmilieu.
Incidenten
Accidentele lozingen zijn uiteraard een ander verhaal. In dat geval is er geen sprake van normale, gecontroleerde vrijgave van radioactieve stoffen, maar van een nucleair incident. Dan kan de overheid maatregelen afkondigen zoals schuilen, evacueren, jodiumtabletten innemen of stoppen met de consumptie van mogelijk radioactief besmette voedingsmiddelen. Meer info hierover vind je op de website nucleairrisico.be. In 2023 vonden geen accidentele lozingen plaats.
Monitoring
Radioactieve stoffen in het leefmilieu zijn niet per definitie gelinkt aan menselijke activiteiten, want radioactiviteit kan ook een natuurlijke oorsprong hebben.
Om alle vormen van radioactiviteit – kunstmatige en natuurlijke – continu te monitoren, heeft het FANC een toezichtsprogramma:
>> Lees het volledige Toezichtsrapport 2023
>> Heb je vragen over nucleaire veiligheid en stralingsbescherming?
CONTACTEER ONS