De Belgische regering en uitbater ENGIE Electrabel zijn tot een akkoord gekomen om de twee jongste kernreactoren van ons land, Doel 4 en Tihange 3, tien jaar langer open te houden dan hun geplande sluitingsdatum in 2025.

Vanwege bezorgdheden in verband met de Belgische energiebevoorradingszekerheid na 2025, vroeg de regering eind december 2021 aan het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) om een overzicht op te maken van de beslissingen die moesten worden genomen en de acties die op korte en middellange termijn moesten worden uitgevoerd om de kernreactoren Doel 4 Tihange 3 langer dan gepland open te houden. Het FANC publiceerde daarom op 17 januari 2022 een globaal overzicht en een geïntegreerde planning voor alle betrokken actoren om een verlengde uitbatingstermijn mogelijk te maken en werkte daarvoor samen met de Algemene Directie Energie van de FOD Economie. De aandachtspunten met betrekking tot nucleaire veiligheid, die specifiek onder de bevoegdheid van het FANC vallen, werden meer in detail toegelicht in de nota.

Uit de analyse van het FANC bleek dat een verlenging van de uitbatingstermijn voor de jongste kernreactoren op het vlak van de nucleaire veiligheid mogelijk was, weliswaar mits de nodige reglementaire aanpassingen en veiligheidsverbeteringen van de installaties. Alle Belgische kernreactoren voldoen momenteel aan de nu geldende veiligheidsvoorschriften (vastgelegd in het KB van 30 november 2011). Die regelgeving werd in 2020 aangescherpt met bijkomende veiligheidsvereisten die gelden vanaf 2025. Doel 4 en Tihange 3 zijn de meest recente reactoren in ons land en voldoen vandaag al grotendeels aan de nieuwe vereisten, maar toch zijn er nog een aantal veiligheidsverbeteringen nodig. Die kunnen worden opgedeeld in ‘noodzakelijke vereisten’ – om volledig aan de verscherpte vereisten te voldoen die moeten worden gerealiseerd vóór een eventuele uitbatingsverlenging – en ‘opportuniteiten voor verbetering’, die eventueel na de doorstart kunnen worden gerealiseerd, uiteraard zonder afbreuk te doen aan de veiligheid. Een dergelijke nieuwe timing vereist wel een aanpassing van de huidige regelgeving. Voor een uitbatingsverlenging is ook een milieueffectenrapport vereist. Om alles tijdig in orde te krijgen, is een gecoördineerde aanpak essentieel en moeten alle betrokken actoren zich achter het plan voor de verlenging scharen.

Op 18 maart 2022 besliste de federale regering vervolgens om effectief over te gaan tot een verlenging van de uitbatingstermijn van Doel 4 en Tihange 3 en zo een nucleaire productiecapaciteit van 2 gigawatt te behouden.

Op 22 juli 2022 leidden de eerste gesprekken tussen de Belgische Staat en ENGIE Electrabel al tot een niet-bindende intentieverklaring.

Die leidde op 9 januari 2023 tot een principeakkoord.

Op 29 juni 2023 sloten de federale regering en ENGIE Electrabel een concreet akkoord over de verlenging van de uitbatingstermijn van kernreactoren Doel 4 en Tihange 3. Daarop legde het FANC op 20 juli 2023 zijn verwachtingen met betrekking tot de nucleaire veiligheid voor aan ENGIE Electrabel. Om de nucleaire energiebevoorrading ook tijdens de winters 2025-2026 en 2026-2027 te garanderen mogen de nodige verbeteringswerken gespreid worden uitgevoerd, uiteraard zonder enige afbreuk te doen aan de nucleaire veiligheid.

Next steps

Nu is het aan ENGIE Electrabel om de nodige voorbereidende studies en analyses uit te voeren en die ter goedkeuring aan het FANC voor te leggen, samen met een uitgebreid actieplan met aanpassingen die het veiligheidsniveau van de reactoren verder moeten verhogen, opdat ze het niveau van de meest recente nucleaire vermogensreactoren benaderen. Een belangrijk aspect is bijvoorbeeld dat de reactoren, na het kernongeval in Fukushima-Daichii in 2011, nog beter bestand moeten zijn tegen noodsituaties zoals extreme natuurfenomenen. De nodige veiligheidsverbeteringen mogen worden gespreid in de tijd en moeten in 2028 allemaal zijn uitgevoerd. Het FANC zal erop toezien dat er prioriteit wordt gegeven aan de werkzaamheden die het meest van belang zijn voor de nucleaire veiligheid.

Nota's en verslagen

• 20/07/2023 (FANC) | Verwachtingen van de veiligheidsautoriteit voor de langetermijnuitbating van Doel 4 en Tihange 3
• 17/01/2022 (FANC) | Oplijsting en analyse van nodige acties voor activering plan B - Long Term Operation Doel 4 & Tihange 3
• 28/11/2021 (FANC) | FANC positie betreffende een LTO project voor Doel 4 en Tihange 3